De tuin van ons afscheidshuis aan de Herenweg is een tuin vol verhalen. Willem Veenstra, ‘onze’ tuinman, is naar eigen zeggen met de tuin vergroeid en vertelt er graag over.
Zomer 2003. Willem Veenstra, een geboren Fries, krijgt een relatie met Janneke Vreeling. Zij maakt een start met het werken in de uitvaart in Haarlem en omgeving. Zijn loopbaan als maatschappelijk werker en leidinggevende, vooral bij de Raad voor de Kinderbescherming, verkeert in een laatste fase. Hij denkt na: wat zal hij na zijn pensioen eens gaan doen?
Janneke gaat werken voor Brokking & Bokslag en zij en Willem raken bevriend met oprichtster Marry Brokking en haar man Boyo. Van het een komt het ander: Marry vraagt Willem om tuinwerk te doen in de tuin van het afscheidshuis aan de Heemsteedse Herenweg en Willem zegt ‘ja’!
Later neemt Janneke voor Brokking & Bokslag deel aan een netwerkbijeenkomst. Willem is erbij, hij verzorgt zijn eigen pitch: “Ik verzorg graag verwaarloosde tuinen.” “Waarom start je niet een eigen bedrijf in tuinwerk?”, vraagt een derde deelneemster. Willem heeft al veel in zijn carrière gedaan, maar een eigen bedrijf… dat nog nooit. Het zaadje daarvoor is geplant.
GRAS MET MADELIEFJES
En zo spitst Willem zich sinds 2014 met zijn bedrijf NommelOnderhoud toe op het onderhoud van tuinen, maar ook van huizen (van op- en uitruimen tot vloeren leggen en schilderen) en… van mensen (dagelijkse zaken doorspreken en dan weer verder kunnen). Inmiddels is hij 73, maar stilzitten, ho maar! Nog steeds is hij ook verantwoordelijk voor het onderhoud van de tuin van Brokking & Bokslag in Heemstede. Zie je zijn pick-up aan de voorkant van het afscheidshuis, dan is hij achter aan het werk.
“Ik heb veel tuinwerk gedaan toen ik jong was”, vertelt hij op een stoel op het gras in de achtertuin. “Als kind van veehouders groeide ik op met een heel grote moestuin. Later had ik zelf ook een moestuin, maar die hield ik wel een beetje – zoals we in Friesland zeggen – ‘rûg-sjoght’ bij: ik deed vooral het grovere werk, niet alles heel pietepeuterig. Zo werk ik nog steeds het liefst.”
Hij wijst naar het gras. “Dat lag er al toen ik hier begon. Er zaten madeliefjes in en andere dingetjes. Ik dacht: zal ik alles er helemaal af halen en het gras opnieuw inzaaien? Maar eigenlijk hou ik niet zo van dat mooie gras. Het is te groen, net spinazie, maar dan zonder smaak. Dus ik laat het bewust zo. Ik ga er alleen zo nu en dan met een zweefcirkelmaaier overheen.”
Als Willem de tuin rondkijkt vertelt hij dat er eerst geen harde bestrating lag, maar alleen grind. “Ik heb toen die steentjes en donkere tegels gelegd. Allemaal recycle, die uitvaartassistente Wilma ergens op de kop had getikt. Ook zijn er grindtegels bijgekomen, gelegd door het bedrijf dat meteen het resterende grind heeft vernieuwd.”
VERBORGEN PAADJE
Willem doet de tuin met een zekere regelmaat. “Nu het herfst is kom ik om de week blad harken – er valt nog steeds veel blad af. Maar als het gras weer gaat groeien, scheer ik dat. En als er wat gesnoeid moet worden, doe ik dat ook. Verder spuit ik twee keer per jaar de tegels schoon omdat die dan groen zijn uitgeslagen. En als ik denk dat het ergens te vol is, haal ik wat groen weg.”
Hij kijkt omhoog naar de hoge struiken en bomen. Een spar, hulst en taxus, een kastanje, een rode beuk… “Naar die kastanje en beuk zijn ook twee afscheidskamers binnen vernoemd. De derde afscheidskamer heet De Linde, naar de lindebomen in de voortuin. ” Andere bomen noemt hij ‘echte woekerbomen’. “Ze zijn wild en er valt veel dood hout vanaf. Eigenlijk moeten ze kort worden geknot.” Hoe de bomen heten, weet hij niet. “Ik ben niet goed in namen. Een van mijn schoonmoeders wist alle Latijnse namen van alle plantjes, ik luisterde altijd heel vriendelijk, maar had geen enkele behoefte om het allemaal uit mijn hoofd te leren.”
Dan staat Willem op voor een tuinrondleiding. Hij laat de hemelse bamboe zien die Marry Brokking cadeau gaf bij het 25-jarige jubileum van de uitvaartonderneming in 2022. En alle andere beplanting die Marry en anderen (waaronder hijzelf) in de loop der jaren meenamen. Hij wijst naar het witte kiezelsteentje met de woorden ‘Lieve Pippa’ op de grond (“hier ligt een kat van Wilma begraven”) en loopt langs een vijvertje, een paadje van boomstammen en een grote composthoop (“ik voer nooit iets af”) naar een verborgen paadje helemaal achteraan. “Dit is eigenlijk voor de kinderen bij een uitvaart, dat vinden ze spannend. Ik heb wel eens gedacht om er een zandbak te maken. Maar ik had dat ooit gedaan bij mensen met kleinkinderen en die kinderen waren geen ‘zandwroetertjes’.” En vervolgt dan: “Hoe ik werk zegt iets over mezelf. Ik heb als kind, op de boerderij waar ik ben opgegroeid, altijd gespeeld in droge slootjes, en maakte dan ook waterstromen.”
VERGROEID MET DE TUIN
Achter de laatste deur van het bijgebouw rechtsachter in de tuin is Willems domein.
“Hier staat mijn kruiwagen en ligt allerlei gereedschap”, laat hij zien. Hij voegt eraan toe dat hij iemand is die het liefste alleen werkt. En ook dat zijn vrouw Janneke geregeld tegen hem zegt: “Als jij ergens in een tuin hebt gewerkt, kom je als een ander mens thuis. Voldaan.”
De tuin van Brokking & Bokslag heeft een speciale plek in Willems hart. “Niet omdat er nou heel bijzondere beplanting staat. Nee, het is meer het idee van bijvoorbeeld zo’n paadje achterlangs, waardoor de tuin diepte heeft. En van die oude stoelen, die iedereen heeft verzameld en nu duurzaam worden hergebruikt tijdens uitvaarten. Dat soort dingen wordt hier gewaardeerd. Ook vinden ze het mooi dat er vogels, vlinders en muisjes komen – vorig jaar zat er een gaatje in de grond, daar kwam trippel-trippel een muisje uit. Het is hier niet clean. Daardoor ben ik met deze tuin vergroeid geraakt.”
Aan alles komt een eind, iets wat de medewerkers van Brokking & Bokslag maar al te goed weten. Het geldt ook voor Willem en deze tuin: “Tot de dood ons scheidt en in liefde bloeiende.”
