Zoveel soorten van verdriet,
ik noem ze niet.
Maar één, het afstand doen en scheiden.
En niet het snijden doet zo’n pijn,
maar het afgesneden zijn.
Maria Vasalis
Deze tekst lees je nog wel eens boven een rouwadvertentie. Het verwoordt goed wat het verlies van een naaste met je doet. Het kan heftige, vaak tegenstrijdige gevoelens oproepen. Bij de één zijn de reacties heviger dan bij de ander. Maar hoe hevig ze ook zijn, zie rouw niet als een kwalijke ziekte. Al die reacties dienen om van het verlies te herstellen en om als nabestaande het verlies een plaats te geven en verder te kunnen leven. Dat gaat niet vanzelf. Het is ‘werken’ (rouwverwerken) om tenslotte een nieuw evenwicht in het leven te kunnen vinden.
De duur van rouw
Er wordt vaak gezegd dat rouwverwerking een jaar tot anderhalf jaar duurt. Dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Bij sommigen duurt het enkele weken voordat zij weer min of meer de oude zijn, bij anderen jaren. Iedere nabestaande verwerkt het verlies op zijn of haar eigen wijze.
Verschillend verlies
Verdriet is als een vingerafdruk: ieder mens, getroffen door een verlies, heeft zijn of haar eigen beleving en behoeften. Wat een ouder meemaakt als een kind sterft is anders dan wat de man ervaart die weduwnaar wordt en achterblijft met twee jonge kinderen. Het sterven van een moeder op 82-jarige leeftijd is een ander verlies voor de dochter van veertig jaar die ongehuwd bleef en steeds bij haar moeder heeft gewoond, dan voor de zoon die al twintig jaar getrouwd is en een eigen gezin heeft. Het verlies van iemand is telkens een andere ervaring. Een ervaring die samenhangt met de achterblijvende persoon en de manier waarop iemand is overleden: door een ongeval, door zelfdoding of door een natuurlijke dood; leeftijd en omstandigheden kunnen ook een rol spelen. Elk verlies brengt zijn eigen problemen mee. Dit maakt dat het verdriet van de één nooit kan worden vergeleken met het verdriet van de ander. Grote lijnen zijn herkenbaar, maar telkens lopen die lijnen weer anders. Men kan verlies niet wegen of meten. Het is zo erg als het voor deze persoon is.
Meer informatie op de websites Rouwverwerking en Verliesverwerking.
Boeken: o.a. Vingerafdruk van verdriet van Manu Keirse, Rouw op je dak van Jos Brink
Team Brokking & Bokslag Uitvaartbegeleiding
Telefoon: 023 5310 238
Wilt u meer informatie? Neem dan CONTACT met ons op.
